DİSLEKSİ RAPORU NASIL ALINIR?
DİSLEKSİ RAPORU NASIL ALINIR? NERDEN ALINIR?
Amerika Psikiyatri Birliği’nin (APA 2001) tanımına göre Özel Öğrenme Güçlüğü; zekası normal ya da normalin üstünde olan bireylerin, standart testlere göre yaş, zeka düzeyi ve aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda okuma, matematik ve yazılı anlatım düzeyinin beklenenin önemli ölçüde altında olmasıyla tanısı konulan bir bozukluktur.
Disleksi: Kişinin normal veya üstün zeka düzeyinde olmasına rağmen okuma, yazma ve dil becerilerinde problem yaşamasına sebep olan özel öğrenme bozukluğudur. Disleksi harfleri birbirinden ayırt edebilme yetersizliğidir. Bu bir hastalık değildir ancak tam olarak ortadan kalkmasa da bilginin doğru bir şekilde işlenmesi ile gelişme kaydedilebilir. Disleksi olan kişiler yüksek zekaya sahip olabilirler, hatta bazıları sözel ve dilsel beceriler gerektirmeyen müzik, sanat, elektronik, matematik veya fizik gibi alanlarda dahi derecesinde zeki olabilirler.
Disleksili çocuğun akademik başarısı sınıf ortalamasının altındadır ve okuma becerilerindeki gelişim öğrencinin zeka kapasitesi ile ve bunun için harcamış olduğu zaman ve emekle karşılaştırıldığında beklenenin altında seyreder Hafiften şiddetliye ortaya çıkan disleksi belirtileri, okumada, yazmada ve konuşmada zorluklara neden olur. Harfler ve sesler arasında bağlantı kurmada, alfabeyi ve çarpım tablosunu öğrenmede, heceleme ve okumada zorluklar yaşarlar.
Disleksili bir çocuk okula başladığı zaman disleksinin belirtileri daha belirgin bir şekilde görülmeye başlar.
- Yaş düzeyinin altında okuma
- Çocuğun duygularını anlaması ve işlemesinde problemler yaşaması
- Temel yönergeleri anlamada zorluk
- Sıralamada sorunlar
- Harfler ve kelimeler arasındaki benzerlik ve farkları algılamada zorluklar
- Telaffuzda zorluk
- Bilinmeyen kelimeleri söylemede zorluk
Disleksi okul öncesi dönemde de belirti gösterse de disleksinin tanılanması ve rapor alınma işlemi ilkokul çağında gerçekleşir. Öğrencinin bir yıllık eğitim süreci sonunda teşhis edilebilir.
Sınıf öğretmenleri, öğrencideki disleksi belirtilerini fark edip ilk değerlendirmeyi yapan kişilerdir. Sonrasında sınıf öğretmeni okuldaki ayrıntılı değerlendirme için okul rehberlik servisine yönlendirir.
Rehberlik servisinde aile görüşmesi, uygulan testtler ve çocuğun akademik değerlendirmelerinden sonra disleksi olabileceği düşünülen öğrenci hastaneye yönlendirilir.
Hastanede tıbbi değerlendirme ve ‘Psiko-eğitsel Değerlendirme’ aşamalarıyla öğrencinin ayrıntılı incelemesi yapılır. Bu aşamada zeka testleri, görsel, işitsel algı testleri ile farklı test ve ölçekler kullanılır. Sınıf öğretmeninden istenilen gözlem formu ve aileden alınan çocuğun gelişimsel, bilişsel hikayesi önemlidir. Okuma-yazma-matematik becerilerinin değerlendirilmesinin ardından tüm incelemeler sonuçlanır. En son disleksi tanısını raporlaması gereken birim ise çocuk psikiyatristleridir.
Hastane raporu alan aileler okul rehberlik servisi tarafından, “Eğitsel Değerlendirme İsteği” formu ile ilçe/ilinde faaliyet yürüten Rehberlik Araştırma Merkezleri’ne yönlendirilirler.
Hastaneden alınan sağlık raporu, Rehberlik Araştırma Merkezinde (RAM) alınan eğitsel raporla süreç sonlandırılır. Rehberlik Araştırma Merkezleri’nden verilen değerlendirme raporu ile disleksi problemi yaşayan çocuk okulunda, sınıfında sınıfında kaynaştırma uygulamalarından yararlanacak ve hak ettiği ayrıcalık ve haklara sahip olabilmektedir.
Rehberlik Araştırma Merkezi’nce verilen rapor üzerine çocuğun okulunda aralarında velinin de yer alacağı BEP kurulu toplanır. Bu kurulda çocukla ilgili bir eğitim performansı saptanır, ilkeler belirlenir ve sosyal-fiziksel tedbirler konuşulur. Bu kurulun bir eğitim yılı içinde en az iki kez toplanma zorunluluğu vardır. Özel Öğrenme Güçlüğü tanılı öğrenci haftada 12 saati aşmayacak şekilde ihtiyacı olan derslerden ‘Destek Eğitim Odasından’ bireysel olarak yararlandırılır.
Kaynaştırma raporu eğitiminin devam ettiği okula resmi yollarla gönderilmektedir. Ayrıca destek eğitimden yararlanması için düzenlenen rapor veliye verilmektedir. Bu raporla bireysel ve grup derslerinden, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinden ücretsiz yararlanma fırsatı bulunmaktadır.